Stanowisko Krajowej Izby Gospodarki Nieruchomości dotyczące konsultacji zmian przepisów w obszarze pośrednictwa w obrocie nieruchomościami
Szanowni Państwo,
Krajowa Izba Gospodarki Nieruchomościami w dniu 4 lipca 2023 otrzymała z Ministerstwa Rozwoju i Technologii pismo dotyczące konsultacji w sprawie zapowiedzianych zmian i czas do 10 lipca 2023, aby wyniki tych konsultacji przedstawić.
Tematy, które otrzymaliśmy do zaopiniowania są bardzo ważne, zarówno z punktu widzenia konsumenta jak i przedsiębiorcy, który prowadzi działalność w zakresie pośrednictwa w obrocie nieruchomościami. Ze względu na dużą ilość podmiotów, tak małych jak i średnich, te kilka dni wyznaczonych na konsultację, to zdecydowanie zbyt mało czasu, aby zebrać informacje zwrotne i możliwie kompleksowo, a przy tym obiektywnie je opracować i przedstawić. Nasza prośba o wydłużenie terminu konsultacji została odrzucona przez Ministerstwo następującym uzasadnieniem:
„Jednocześnie uprzejmie zauważamy, że na tym etapie konsultacje dotyczą jedynie oceny wstępnych kierunków zmian. Dopiero analiza zgłoszonych przez środowisko zawodowe opinii posłuży do wypracowania konkretnych propozycji legislacyjnych.”
Starając się sprostać wymogom Ministerstwa w zakresie dotrzymania terminu konsultacji opracowaliśmy tematy na podstawie zebranych informacji i 10 lipca 2023 przedstawiliśmy je Ministerstwu.
1. Doprecyzowanie elementów umowy pośrednictwa.
Umowy pośrednictwa, doświadczonych, wyszkolonych pośredników, są w znakomitej większości skonstruowane prawidłowo, zabezpieczają interesy zarówno klienta zamawiającego usługę, jak i pośrednika. Dba o to bardzo starannie i konsekwentnie UOKiK, w tym w szczególności nakładając kary za uchybienia i powiększając rejestr zapisów abuzywnych. System wynagrodzeń dla pośredników, wypłacany po zrealizowaniu transakcji, jest systemem najdogodniejszym dla konsumenta, natomiast niekoniecznie dla pośrednika!
Problem zwrotu kosztów dla pośrednika w przypadku nie zrealizowania transakcji jest uwzględniany w umowach pośrednictwa przy zawieraniu umowy. Państwowa Inspekcja Handlowa dba (pod karą grzywny), aby w każdym lokalu biura nieruchomości eksponowane były (w widocznym miejscu) cenniki, które zawierają od kilku do kilkudziesięciu pozycji, szczegółowo określające czynności wykonywane przez biuro. Podstawowym zadaniem pośrednika jest skojarzenie dwóch stron w celu realizacji transakcji kupna-sprzedaży bądź najmu-wynajmu nieruchomości i w tym celu pośrednik, posiadając należytą wiedzę w tym zakresie, wykonuje cały szereg czynności, aby doprowadzić do finalizacji umowy i otrzymania honorarium w ustalonej przez strony wysokości.
W tym miejscu należy zwrócić uwagę, iż bardzo zauważalny na rynku nieruchomości jest spadek wiedzy wśród młodych adeptów tego zawodu, dotyczący w szczególności prawidłowej obsługi klientów biur nieruchomości, spowodowany brakiem jakichkolwiek szkoleń merytorycznych z zakresu prawa, przepisów, ustaw, etc.
Zważywszy na powyższe korzystając ze sposobności po raz kolejny poruszamy kwestię o usankcjonowanie obowiązku szkoleniowego dla uczestników rynku nieruchomości tj. powrotu do przepisów ustaw UoGN z przed roku 2014- tak zadbany „problem” będzie świadczył o trosce, o dobro klienta!
2. Zakaz uzależniania prezentacji nieruchomości od uprzedniego zawarcia umowy pośrednictwa.
Proponowany przez Ministerstwo „zakaz uzależniania prezentacji nieruchomości od uprzedniego zawarcia umowy pośrednictwa” całkowicie wypacza element współpracy pomiędzy biurami, który jest stałym elementem pracy pośredników. Bardzo duża ilość transakcji, realizowana jest na zasadzie współpracy „ja mam ofertę i reprezentuję Sprzedającego, a Ty masz zainteresowanego, którego reprezentujesz”, zgodnie z tą zasadą po wprowadzeniu takiego zapisu o zakazie uzależniania prezentacji nieruchomości od podpisanej umowy pośrednictwa, współpraca przestanie istnieć, co odbije się mocno na rynku sprzedaży.
3. Uregulowanie zasad publikacji ogłoszeń.
Zostało to już jakiś czas temu uregulowane, w Kodeksie etyki Pośredników w Obrocie Nieruchomościami KIGN. Przed deregulacją zarówno ”Standardy zawodowe PON” jak i „Kodeks Etyki PON” były wymieniony w Ustawie o Gospodarce Nieruchomości w dziale dotyczącym Pośredników. Musiał je znać każdy, kto występował o nadanie licencji zawodowej. Obecnie tylko na dobrych kursach, niektórych studiach podyplomowych lub szkoleniach, zagadnienie profesjonalizacji rynku nieruchomości w tym kodeks etyki, jest podejmowany. Mamy zaszczyt prowadzić zajęcia na kilku uczelniach wyższych, oraz kursach dla Pośredników w Obrocie Nieruchomościami, gdzie temat ten jest jednym z obowiązkowych przedmiotów. Znów wracam do szkoleń, gdyż nowy narybek pseudo pośredników, zagadnienia związanego z Kodeksem Etyki Pośrednika w Obrocie Nieruchomości nigdy nie poznali. Nadmienię tylko, iż na początku lat 2000, proceder przejmowania zdjęć lub opisów do cudzych nieruchomości, miał olbrzymią skalę, ale doskonale radziła sobie z tym Komisja Odpowiedzialności Zawodowej działająca przy Ministerstwie, nakładając kary na sprawców takich działań. Dzisiaj, brak nadzoru i kontroli dodaje odwagi uczestnikom takiej działalności. Jedynym skutecznym rozwiązaniem jest powrót do regulacji zawodu i licencji państwowych!
Krajowa Izba Gospodarki Nieruchomościami będzie na bieżąco informować Was o postępach i pracach związanych z wprowadzanie zmian w regulacjach zawodu pośrednika w obrocie nieruchomościami.
Pełną treść odpowiedzi KIGN do Ministerstwa w sprawie Konsultacji, można zobaczyć tutaj: Konsultacje MRiT 10.07.2023
